W celu szybkiego dostosowania personelu do poszczególnych sytuacji niektóre firmy korzystają z pomocy freelancerów. W wielu przypadkach pozwala to zyskać większą elastyczność. Może jednak oznaczać także mniejsze bezpieczeństwo w zakresie planowania. Przyjrzeliśmy się temu modelowi biznesowemu nieco dokładniej, analizując korzyści z perspektywy firm.
Zatrudnienie oprócz stałego personelu także freelancerów pozwala często zyskać nowe perspektywy. Można bowiem wyrównywać niedobory, a także uzupełniać brakujące kwalifikacje. Korzystanie z usług niezależnych współpracowników wiąże się jednak z wieloma zasadami i dodatkowymi nakładami pracy. Dodatkowo nie sprawdzą się oni w każdych okolicznościach.
Różnice pomiędzy niezależnymi współpracownikami a osobami pracującymi na etat
Obie metody zatrudnienia mają zarówno rozmaite zalety, jak i wady. Najważniejsza różnica polega na tym, iż wolny strzelec nie otrzymuje stałej, regularnej pensji. Do tego dochodzą również dodatkowe kryteria uwidaczniające odmienne uwarunkowania:
- freelancer samodzielnie opłaca składki na ubezpieczenie społeczne.
- Nie jest również objęty ochroną przed nieuzasadnionym zwolnieniem.
- Pracujący na własny rachunek nie muszą przestrzegać obowiązującego w firmie czasu pracy.
Ważna jest także kwalifikacja niezależnych współpracowników. Różne grupy zawodowe i ich działalność precyzyjnie zdefiniowano w niemieckiej ustawie o podatku dochodowym (§18 tej ustawy):
- lekarze, stomatolodzy, weterynarze;
- adwokaci i notariusze;
- geodeci;
- architekci;
- biegli rewidenci, kontrolerzy podatkowi, doradcy podatkowi, pełnomocnicy podatkowi;
- uzdrowiciele i fizjoterapeuci;
- dziennikarze, fotoreporterzy, tłumacze ustni, tłumacze pisemni.
Kiedy warto korzystać z usług freelancerów?
Nie wystarczy po prostu porównać poniesionych kosztów – pensji i honorarium. Trzeba przy tym bowiem uwzględnić także inne czynniki.
Niezależni współpracownicy umożliwiają uzupełnienie niedoborów kadrowych czy też brakujących kwalifikacji w zakresie projektu. Kompleksowe badanie w obszarze IT dowiodło, że zatrudnianie freelancerów sprawdzi się tam przede wszystkim na krótszą metę, czyli poniżej dziewięciu miesięcy, zgodnie z klasycznym modelem kosztów i korzyści. Aby zyskać pełną produktywność, potrzebują oni znacznie mniej czasu (miesiąc) niż osoby zatrudnione na etat (trzy miesiące). Progresywny model kosztów i korzyści wskazuje nawet jeszcze większą korzyść w zakresie kosztów.
Możliwości zmiany struktury
W niepewnych czasach zatrudnianie freelancerów zapewnia konieczną elastyczność, która umożliwia odpowiednie reagowanie na bieżące zapotrzebowanie kadrowe. Bardzo opłacalne może okazać się zatem także zatrudnianie większej liczby wolnych strzelców zamiast dużego zespołu etatowego.
Chcąc ograniczyć liczbę etatowców, można skorzystać z różnych opcji. Zamiast zwalniać dotychczasowych pracowników, tym z dłuższym stażem można zaproponować dopłatę w związku z zatrudnieniem w niepełnym zakresie czy też odprawę.
Aby nie wiązać się dłuższymi okresami wypowiedzenia, warto rozważyć umowę znoszącą określony stan lub rozwiązującą określony stosunek prawny. W tym przypadku konieczna jest jednak zgoda pracownika. Choć w tym przypadku nie obowiązuje ustawowe prawo do odprawy, można je jednak określić w umowie. Umowa znosząca określony stan zapewnia obu stronom większe pole do manewru, umożliwiając samodzielne ustalenie końca stosunku pracy.
Wynikające z zatrudnienia personelu koszty stałe wciąż stanowią najwyższe regularne wydatki firmy. Freelancerzy zapewniają tu większe pole do działania, umożliwiając sprawną reakcję na wahania koniunktury.
Zalety dla pracodawcy
Jak dowodzi badanie, szybkie wdrażanie się wolnych strzelców w nowe obszary zadań i możliwość błyskawicznego osiągnięcia wysokiej produktywności zapewnia pracodawcom sporo korzyści. Dodatkowo za sprawą różnych projektów, nad którymi już pracowali, dysponują także szerokim doświadczeniem. Mogą także postrzegać daną dziedzinę z różnych perspektyw, co często stanowi znaczną wartość dodaną.
Szukasz odpowiedniego freelancera pod kątem swojego projektu?
Niezależni pracownicy są zwykle wyjątkowymi ekspertami w określonej dziedzinie. Tę wiedzę można wykorzystać w celu realizacji ściśle określonego zadania. Kwalifikacje stanowią zatem również główne kryterium decydujące o wyborze wolnego strzelca. Może się przy tym opłacić nawet stosunkowo wysokie honorarium. Za sprawą dużej konkurencji wśród freelancerów można ponadto oczekiwać wysokiego poziomu usług.
Koszty rekrutacji freelancerów są znacznie niższe niż w przypadku pracowników zatrudnionych na etat. Specjalne platformy rekrutacyjne i giełdy projektów znacznie ułatwiają obecnie znalezienie odpowiedniego niezależnego pracownika bez konieczności ponoszenia dużych kosztów.
Dodatkową oszczędność zyskujemy, kiedy wolny strzelec nie pracuje w firmie, lecz korzysta z własnej infrastruktury (komputer, telefon, pomieszczenia biurowe itp.). Nie trzeba mu wówczas udostępniać stanowiska pracy.
Freelancerzy nie są objęci ochroną na mocy prawa pracy. W razie problemów współpracę można szybko zakończyć. Dodatkowo nie trzeba także płacić za usługę o niskiej jakości. Z tego powodu warto jednak określić cele współpracy w formie pisemnej.
Wady dla pracodawcy
Aby współpraca z freelancerami układała się korzystnie, potrzebna jest spora doza zaufania. Często mają oni bowiem całkiem spory wgląd w informacje na temat firmy, jej procedury oraz szczegóły, które nie powinny się dostać w niepowołane ręce. Klauzula dotycząca zachowania poufności w umowie o współpracę pozwoli do pewnego stopnia zyskać bezpieczeństwo.
Freelancerzy najchętniej i najwydajniej pracują we własnym trybie.
W zależności od rodzaju współpracy problemy mogą się zatem pojawić wówczas, gdy nowa osoba pracuje według innych schematów niż te ogólnie przyjęte w firmie. Korzystne na krótką metę rozwiązania mogą później powodować trudności, których na początku nie wzięto pod uwagę. Etatowcy często myślą tutaj w sposób bardziej zrównoważony, biorąc pod uwagę długofalowe skutki, między innymi dlatego, iż lepiej znają strukturę firmy.
Bardziej rygorystyczne zasady niemieckiej ustawy o regulacji zarobkowego wynajmu pracowników w przyszłości znacznie utrudnią zatrudnianie osób z zewnątrz, zwłaszcza w przypadku dłuższej współpracy. Należy liczyć się zwłaszcza ze zwiększonymi nakładami administracyjnymi. Naruszenie nowych przepisów grozi ponadto wysokimi grzywnami.
Wyjątek stanowi zatrudnianie freelancerów, którzy są ubezpieczeni w kasie społecznej dla artystów. Ten szczególny rodzaj ochrony wymaga od zleceniodawcy pokrycia części świadczeń socjalnych. Przy kalkulacji kosztów nie należy zatem zapominać o tych wydatkach.
Podsumowanie
Za sprawą szerokiej wiedzy, świeżych pomysłów oraz sprawnej pracy freelancerzy mogą w przypadku wielu projektów zapewnić zdecydowaną wartość dodaną. W przypadku krótszej współpracy warto zdecydować się na skorzystanie z ich usług, zwłaszcza z uwagi na koszty. Sprawdzają się zwłaszcza wówczas, gdy personel firmy nie jest w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb w konkretnych obszarach. Zatrudnienie niezależnych współpracowników sprawi się również w przypadku czasowych niedoborów.
Dokonując obliczeń, nie wolno jednak zapominać o ukrytych kosztach, takich jak składki na społeczną kasę artystów. Chcąc w dłuższej perspektywie korzystać ze współpracy z freelancerami, warto zwrócić uwagę na dokładne przestrzeganie wewnątrzfirmowych standardów. Zaangażowanie takich osób nie zdaje egzaminu w przypadku projektów wymagających dogłębnej znajomości firmy.
